XANH ĐỎ KHÔNG THỂ TRÀ TRỘN ĐỔI MÀU

Nghi án hối lộ và nhận hối lộ giữa doanh nghiệp Nhật Bản và một số cán bộ quản lý trong ngành GTVT Việt Nam để thắng thầu một dự án đường sắt đang gây ồn ào dư luận. Bộ GTVT đang khẩn trương phối hợp với phía Nhật để xác minh sự việc. 

Mọi việc rồi sẽ được các cơ quan chức năng làm sáng tỏ. Song từ vụ việc này thêm một lần nữa câu chuyện quân xanh quân đỏ trong đấu thầu các dự án lại được đặt ra kèm với sự xuống cấp về trách nhiệm và đạo đức của một số cán bộ công chức, những người được giao nhiệm vụ quản lý kinh tế và thực hiện pháp luật nhà nước.

                                                     

Trước đây, chuyện quân xanh quân đỏ được hiểu là các công ty tham dự đấu thầu tự nguyện làm quân xanh ngầm thỏa thuận nhau về giá bỏ thầu để một công ty làm quân đỏ thắng thầu, rồi sau đó chia nhau phần lợi lộc thu được. Còn dự án thắng thầu theo cách này sẽ bị thi công chậm chạp, phát sinh hạng mục, phải bổ sung vốn v.v.. cuối cùng thì ngân sách nhà nước phải chịu.Cũng phải nhắc lại rằng tình trạng quân xanh quân đỏ này chỉ xảy ra và chỉ có thể xảy ra đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước – nơi người ta có thể lợi dụng, tham nhũng, hối lộ và nhận hối lộ bằng tiền rút từ ngân sách nhà nước. 

Nhìn lại các công trình đầu tư công trong cả nước, thấy hầu như ở đâu cũng xảy các hiện tượng tiêu cực và kết quả là chất lượng các dự án, công trình đều kém. Đường cao tốc Cầu Giẽ -Ninh Bình, mặc dù kinh phí đã đội lên gấp khoảng 3 lần so với dự án ban đầu nhưng ngay khi đưa vào sử dụng đã thể hiện kém chất lượng lún nứt. Kiểm toán nhà nước đã phát hiện hàng loạt sai phạm trong các gói thầu của công trình này. Ở các công trình, dự án khác, hầu hết đều là những công trình trọng điểm, mang tầm cỡ quốc gia, (có vốn đầu tư rất lớn và đều là các dựa sn đầu tư công)  khi đưa vào sử dụng cũng đều bộc lộ những khiếm khuyết nghiêm trọng về chất lượng.

Trở lại câu chuyện hối lộ và nhận hối lộ đang gây rúng động thị trường hiện nay, theo lời khai nhận tội của Chủ tịch của Tập đoàn tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) thì số tiền ông ta hối lộ một số quan chức giao thông vận tải của Việt Nam để được nhận thầu dự án giao thông sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức ODA trị giá 41 triệu USD là hơn 782.000 USD. Có thể hiểu, nếu như lời khai này là thật, thì chính những người được giao nhiệm vụ thực hiện pháp luật trong lĩnh vực này đã tự nguyện làm quân xanh giúp cho doanh nghiệp của Nhật thắng thầu để nhận về những đồng tiền phi pháp. Và như vậy, có thể hiểu ngay rằng chất lượng của công trình giao thông quan trọng này (có thể là xi măng, cốt thép, động cơ, thiết bị…)  sẽ bị giảm đi chắc chắn và ít nhất là 782.000 USD này. Và ai dám bảo rằng khi dự án được đưa vào sử dụng không xảy ra sự cố tai nạn cho người sử dụng trên một công trình kém chất lượng như vậy. 

Ai cũng hiểu hạ tầng giao thông là nền tảng cho phát triển đất nước. Thật xấu hổ khi chính những người được giao trách nhiệm quản lý lĩnh vực quan trọng thế lại tự biến mình thành quân xanh quân đỏ trà trộn lẫn nhau, ảnh hưởng đến uy tín quốc gia, làm hại kinh tế đất nước, làm mất lòng tin của nhân dân. 

Cách đây chưa lâu, trong một cuộc họp giao ban của ngành GTVT, khi bàn về chất lượng công trình và công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông, Bộ trưởng Đinh La Thăng đã nhấn mạnh Chất lượng công trình là danh dự của cả ngành GTVT. Bộ trưởng Thăng cùng từng xử lý thẳng tay những cán bộ cấp dưới không hoàn thành nhiệm vụ được giao. Bộ trưởng Thăng cũng đang chỉ đạo khẩn trương làm rõ vụ việc được gọi là hối lộ và nhận hối lộ với tập đoàn của Nhật.. Thế nhưng thực tế cho thấy, một bộ trưởng Thăng thôi thì chưa đủ.

Để trong sạch được hoạt động đấu thầu, đặc biệt là đối với các dựa sn, công trình xây dựng lớn, vốn đầu tư lớn, đòi hỏi sự liêm chính của tất cả những người liên quan được giao nhiệm vụ quản lý và thực thi luật pháp trong lĩnh vực này. Nếu Luật Đấu thầu được thực hiện nghiêm, nếu Luật Cán bộ công chức được thực hiện nghiêm, nếu những vi phạm được xử lý nghiêm và kịp thời liệu có còn xảy ra những vụ việc tham nhũng, hối lộ và nhận hối lộ vô liêm sỉ như thế này không. 

Sắc màu của cuộc sống vô cùng phong phú. Nhưng màu xanh là màu xanh, màu đỏ đỏ là màu đỏ. Không thể gọi xanh là đỏ hay đỏ là xanh. Cũng không thể đánh tráo khái niệm xanh với đỏ./.

Lý Thái Phương